2872 Sayılı Çevre Kanunu’nun 11 inci Maddesinde “Büyükşehir belediyeleri ve belediyeler evsel katı atık bertaraf tesislerini kurmak, kurdurmak, işletmek veya işlettirmekle yükümlüdür. Bu hizmetten yararlanan ve/veya yararlanacaklar, sorumlu yönetimlerin yapacağı yatırım, işletme, bakım, onarım ve ıslah harcamalarına katılmakla yükümlüdür. Bu hizmetten yararlananlardan, Belediye Meclisince belirlenecek tarifeye göre katı atık toplama, taşıma ve bertaraf ücreti alınır. Bu fıkra uyarınca tahsil edilen ücretler, katı atıkla ilgili hizmetler dışında kullanılamaz” denilmektedir.
Ayrıca uygulamaya yönelik olarak, 27.10.2010 tarih ve 27742 Sayılı Atıksu Altyapı ve Evsel Katı Atık Bertaraf Tesisleri Tarifelerinin Belirlenmesinde Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik yayınlanmıştır.
Yönetmelik kapsamında tüm detayları anlatmak ve tarife kurallarını belirlemek üzere, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetim Genel Müdürlüğü tarafından, Evsel Katı Atık Tarifelerinin Belirlenmesine Yönelik Kılavuz çıkartılmıştır.
Ücret Tarifesi Oluşturmamanın Belediyeler Açısından Sorumluluğu
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun kamu zararı başlıklı 71.maddesinde “e) İdare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması,” kamu zararının belirlenmesinde esas alınmaktadır. Dolayısıyla, bu konuda tarife oluşturma ve ücret alma sorumluluğunu yerine getirmeyen belediyelerin, kamu zararına neden oldukları ortadadır. Kamu zararı, kamu görevliler için mali/cezai/idari sorumlulukları da beraberinde getirmektedir. Ayrıca; son yıllarda birçok Sayıştay denetimlerinde belediyelerin karşısına çıkmaktadır.
Belediyelere Tanınan Süre
“GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 26/10/2011 tarihi itibarıyla bu Yönetmeliğe, tarife belirleme, abonelik, sözleşme, teknik altyapı eksiklikleri ile kendi aralarında maliyet ve bölüşüm hesabı yapmayanlar da dahil olmak üzere, uyum sağlayamamış olan atıksu altyapı yönetimleri ve evsel katı atık idareleri, 31/12/2021 tarihine kadar bu Yönetmeliğe uyum sağlamakla yükümlüdürler.” şeklinde düzenlenmiştir.
Uygulama
Kılavuza göre hazırlanacak olan evsel katı atık tarife raporu meclisten geçirildikten sonra uygulanmalıdır.
Evsel Katı Atık Tarife Raporu Hazırlanması ve Ücretlerinin Toplattırılması Projesi
Hem raporun hazırlanması hem de ücretlerinin toplanması konusunda firmamız belediyelere danışmanlık ve uygulama desteği sağlamaktadır. Bu proje kapsamında; belediyenin mevcut iş yeri envanteri yapılarak, iş yeri veri tabanı güncellenecek buna bağlı evsel katı atık tarife raporu hazırlanacaktır.
Hem rapor hazırlanmasında hem de ücretin toplanması aşamalarında oluşabilecek tüm hukuki sorunlarda firmamız sorumlu olacaktır.
Bu projenin faydaları kısaca;
Ampirik çalışmalar ve saha uygulamaları ile vergi dairesi kayıtları ile karşılaştırmalı sayılar göstermektedir ki, 50.000 – 100.000 arası nüfusa sahip bir ilçede yıllık 4,4 milyon TL tahakkuk artışı beklenmektedir. Bu 10 yıllık perspektifte belediyeye 45 milyon TL gelir sağlayacak bir çalışmadır. Belediye verileri çok bozuk olan yerlerde bu tahakkuk miktarı daha da artacaktır.
Evsel Katı Atık Bedellerinden Hangisi Toplattırılabilir Dayanağı Nedir?
Konutlardan alınacak olan evsel katı atık bedeli kılavuz gereği her hal ve şart altında, su paralarının içinde ve su parasını toplayan otorite tarafından alınacaktır.
İşyerlerinden ise, idare ister konutlar gibi su parasının içinde, isterse çevre temizlik vergisi gibi belirli taksitler halinde kendisi tarafından da tahsil edilebilir.
Kendisi tahsil etme kararı veren bir idare 5393 sayılı Belediye kanunun 14. Maddesinin a bendi, 15. Maddesinin a bendi, d bendi, h bendi, o bendi, r bendi, ve 60. Maddelerine göre, bu hizmeti taşere edip bir yükleniciye verebilir.
Bu işlemin dayanağı, 5393 sayılı Kanunun 15. Maddesinin d bendinde yer alan, “Vergi, resim, harç dışındaki özel hukuk hükümlerine göre tahsili gereken doğal gaz, su, atık su ve hizmet karşılığı alacakların tahsilini yapmak veya yaptırmak.” Maddedir.
Evsel Katı Atık Bedeli Toplattırma Nasıl Yapılır?
Evsel katı atık bedelinin dışarıda bir yükleniciye toplattırılmasının yolu, tıpkı uzun yıllardır ulaşım gelirlerinin toplattırılması uygulamasında olduğu gibi, 2886 sayılı Kanunun çerçevesinde Encümenden yapılacak bir hasılat paylaşımı ihalesine dayanacaktır.
Bu ihalede ilgili firmanın yapacağı giderler muhammen bedeli oluşturacak yapılacak yarışma, elde edilecek hasılat üzerinden idareye en yüksek teklifi verme üzerine olacaktır.
Evsel Katı Atık Bedelini Toplattırmanın Ne Faydası Vardır?
İşyeri envanteri yapılarak, diğer işyerlerine dayalı gelirlerde artırılacaktır.
7- Evsel katı atık toplattırmanın belediyeye diğer faydaları:
Belediyenizin Evsel Katı Atık Yönetimi konusundaki performansını artırmak, çevre dostu politikalar geliştirmek ve kaynakları etkin kullanmak için bizimle iletişime geçin. Profesyonel danışmanlık hizmetimizle, çevre dostu bir gelecek inşa etmeye birlikte başlayalım.